Ο « ΠΡΟΑΣΠΙΖΩ » ειναι κοντα στα ανθρώπινα δικαιώματα
Η πολιτική των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ένωσης επικεντρώνεται στα δικαιώματα του πολίτη, τα πολιτικά, τα οικονομικά, τα κοινωνικά και τα πολιτιστικά δικαιώματα. Επίσης, επιδίωξή της είναι να προαγάγει τα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών, καθώς και τα δικαιώματα των μειονοτήτων και των εκτοπισθέντων.
Για τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν υπάρχουν όρια ηλικίας.Η αρχή γίνεται στο εσωτερικό της Ένωσης
Αν και η ΕΕ έχει γενικά στο ενεργητικό της σημαντικά επιτεύγματα στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εντούτοις δεν μπορεί να επαναπαυθεί στις δάφνες της και δραστηριοποιείται στην καταπολέμηση του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και άλλων μορφών διακρίσεων που βασίζονται στη θρησκεία, το φύλο, την ηλικία, την αναπηρία ή τον σεξουαλικό προσανατολισμό. Ενδιαφέρεται δε ιδιαίτερα για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο χώρο του ασύλου και της μετανάστευσης. Η Ένωση έχει μακρά παράδοση στην υποδοχή ατόμων από άλλες χώρες, τα οποία καταφεύγουν στο έδαφός της είτε για να εργαστούν είτε επειδή εγκαταλείπουν τα σπίτια τους λόγω πολέμων ή διωγμών.Καταπολέμηση των διακρίσεων
Στο πλαίσιο του νέου της προγράμματος για την απασχόληση και την κοινωνική αλληλεγγύη (PROGRESS), η ΕΕ χρηματοδοτεί ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας στο εσωτερικό της. Σχεδόν το ένα τέταρτο των 743 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία αποτελούν τον προϋπολογισμό του PROGRESS για το διάστημα 2007-2013, θα δαπανηθεί για την καταπολέμηση των διακρίσεων. Η ΕΕ έχει επίσης δημιουργήσει έναν οργανισμό θεμελιωδών δικαιωμάτων (FRΑ).Σε πολιτική προτεραιότητα για την Ένωση έχουν αναχθεί οι προσπάθειες αναχαίτισης της εμπορίας ανθρώπων, ιδίως γυναικών και παιδιών. Στο πλαίσιο αυτό, έχει θέσει σε εφαρμογή αρκετά διασυνοριακά προγράμματα για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης ανθρώπων, ειδικότερα σε συνεργασία με τις υποψήφιες χώρες και τις γειτονικές χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Αφίσα κατά των διακρίσεων που κέρδισε βραβείο σε διαγωνισμό της ΕΕ για παιδιά ηλικίας 12 - 14 ετών.Μια παγκόσμια δύναμη για τα ανθρώπινα δικαιώματα
Η ΕΕ έφερε σταδιακά το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο επίκεντρο των σχέσεών της με άλλες χώρες και περιφέρειες. Όλες οι εμπορικές συμφωνίες ή οι συμφωνίες συνεργασίας με τρίτες χώρες περιέχουν ρήτρα που ορίζει ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελούν ουσιαστικό στοιχείο για τις σχέσεις των δύο μερών. Μέχρι σήμερα έχουν υπογραφεί πάνω από 120 τέτοιες συμφωνίες.Ο κεντρικός ρόλος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ιδιαίτερα εμφανής στη συμφωνία του Κοτονού – συμφωνία εμπορίου και βοήθειας που συνδέει την Ένωση με 78 αναπτυσσόμενες χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (τις χώρες ΑΚΕ). Στην περίπτωση που κάποια από αυτές τις χώρες δεν σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, μπορεί να ανασταλούν οι εμπορικές παραχωρήσεις και να περιοριστούν ή να διακοπούν τα προγράμματα βοήθειας. Η Ένωση πιστεύει ότι μόνο μέσα σε μια δημοκρατική δομή μπορεί να επιτευχθεί η μείωση της φτώχειας, που είναι και ο κύριος στόχος της αναπτυξιακής της πολιτικής εκτός Ευρώπης. Οι ίδιες αρχές εφαρμόζονται και σε άλλες χώρες εταίρους.
Η εφαρμογή του προγράμματος της ΕΕ για χορήγηση έκτακτης ανθρωπιστικής βοήθειας ανά τον κόσμο δεν συνδέεται κανονικά με περιορισμούς σε περίπτωση που διαπιστωθεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ενίσχυση που προσφέρεται σε χρήμα, σε είδος ή υπό τη μορφή τεχνικής βοήθειας αποφασίζεται με μόνο γνώμονα την ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου, ανεξάρτητα αν αυτός προκαλείται από φυσικές καταστροφές ή τυραννικά καθεστώτα.
Τα τελευταία χρόνια, η ΕΕ διεξάγει διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα με χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα και το Ιράν. Έχει επιβάλει κυρώσεις λόγω παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Μιανμάρ (Βιρμανία) και τη Ζιμπάμπουε.
Ανάληψη πρωτοβουλιών
Για να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στη στήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο, η ΕΕ χρηματοδοτεί το Eυρωπαϊκό Μέσο για τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Το μέσο αυτό, με προϋπολογισμό 1,1 δις ευρώ για το διάστημα 2007-2013, θέτει τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ενίσχυση της δημοκρατίας σε παγκόσμιο πλαίσιο, και επικεντρώνεται σε τέσσερις τομείς:- ενίσχυση της δημοκρατίας, της χρηστής διακυβέρνησης και του κράτους δικαίου (στήριξη της πολιτικής πολυφωνίας, της ελευθερίας του τύπου, και ενός χρηστού δικαστικού συστήματος),
- κατάργηση της θανατικής ποινής σε χώρες όπου ακόμα εφαρμόζεται,
- καταπολέμηση των βασανιστηρίων με προληπτικά μέτρα (επιμόρφωση των αστυνομικών οργάνων και εκπαίδευση) αλλά και ποινικά μέσα (σύσταση διεθνών και ποινικών δικαστηρίων),
- καταπολέμηση του ρατσισμού και των διακρίσεων ώστε να εξασφαλίζεται ο σεβασμός των πολιτικών και ατομικών δικαιωμάτων.