O « ΠΡΟΑΣΠΙΖΩ»...
σας ενημερωνει για μα εδιαφέρουσα έρευνα του ΘΑΝΟΥ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ
σχετικά με το ΑΛΚΟΟΛ και τον ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟ
-Σε όσους αισθάνονται απογοήτευση και φοβούνται ότι πίνουν παραπάνω από το κανονικό.
-Σε όσους γνωρίζουν ότι πίνουν παραπάνω από το κανονικό και δεν είναι ευχαριστημένοι με τη ζωή τους.
-Σε φίλους και συγγενείς ατόμων που πίνουν παραπάνω από το κανονικό και θέλουν αλλά δεν ξέρουν πώς να βοηθήσουν.
-Σε όλους όσους θέλουν να μάθουν περισσότερα για τη χρήση, την κατάχρηση και την εξάρτηση από το αλκοόλ και να προλάβουν τις συνέπειές του.
-Είμαι Αλκοολικός.
Με την παραδοχή αυτή του φίλου μου Θ. ήρθα πρώτη φορά σε επαφή με ένα πρόβλημα που νόμιζα ότι ήξερα και τελικά, όπως αποδείχτηκε, δεν γνώριζα καθόλου. Όπως και οι περισσότεροι από εμάς κάτι είχα ακούσει, κάποιον είχα δει μεθυσμένο, ήξερα και κάποιους που είχαν πεθάνει λόγω αλκοόλ. Όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορούσα να φανταστώ το μέγεθος και το πόσο πολύπλοκη είναι αυτή η ασθένεια. Με δισταγμό δέχτηκα μια πρόσκληση να παρακολουθήσω μια ανοιχτή σε μη μέλη, συνάντηση των Α.Α (Ανωνύμων Αλκοολικών). Στο μυαλό μου είχα κάτι σαν τον Ορέστη Μακρή στον ¨Μεθύστακα¨. Και βρήκα ανθρώπους γαλήνιους με λόγο και άποψη. Άκουσα ανθρώπους να μιλάνε για το πώς φτάσανε στο τελευταίο σκαλοπάτι της εξαθλίωσης χάνοντας σπίτι, δουλειά, οικογένεια, φίλους, αξιοπρέπεια, υγεία και ένα σωρό άλλα πράγματα. Τελικά όμως ξανακέρδισαν το χαμένο έδαφος κάνοντας κάτι απλό, πηγαίνοντας στις συναντήσεις των Α.Α και ¨μη πίνοντας μόνο για 24 ώρες¨ όπως λένε και οι ίδιοι. Δυστυχώς ο χώρος δεν φτάνει για να καταγράψουμε κάποιες συνεντεύξεις που πήρα από αυτούς τους ανθρώπους. Ο λόγος που αναφέρομαι κυρίως στους Α.Α είναι ότι τα προγράμματα αυτογνωσίας που έχουν, τα λεγόμενα 12 βήματα, έχουν αποτελέσει τη βάση όλων σχεδόν των ομάδων απεξάρτησης (ναρκομανείς, υπερφάγους, καπνιστές, τζογαδόρους…..). Τα στοιχεία που αναφέρονται παρακάτω είναι συγκλονιστικά και δυστυχώς αληθινά.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ) ο αλκοολισμός αναγνωρίστηκε ως ασθένεια το 1955, και μάλιστα, κατατάσσεται στις χρόνιες…
Μια ασθένεια που είναι, όσο συνεχίζει κάποιος να πίνει, προοδευτική, από την άποψη ότι πάει από το κακό στο χειρότερο, θανατηφόρα (από τα στοιχεία του Π.Ο.Υ, προκύπτει ότι, τόσο Παγκοσμίως, όσο και στη χώρα μας είναι η τρίτη –πιο κοινή- αιτία θανάτου, ενώ πολλά ατυχήματα, ιδιαίτερα τροχαία, δεν αποδίδονται στο αλκοόλ), ανίατη (από την άποψη ότι δεν μπορεί ένας αλκοολικός να ξαναπιεί κανονικά γιατί έχει χάσει πλέον τον έλεγχο του πόσο πίνει) αλλά και αναστρέψιμη (αν κάποιος θέλει να σταματήσει να πίνει και ζητήσει βοήθεια, μπορεί να το πετύχει).
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Eurocare, από τα 320 εκατομμύρια του ευρωπαϊκού πληθυσμού, τα 40 εκατομμύρια είναι αλκοολικοί, δηλαδή, εξαρτημένοι από το αλκοόλ, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 12,5%, ενώ 84 εκατομμύρια συνολικά, συγγενείς και περίγυρος, υποφέρουν από τις επιπτώσεις του αλκοολισμού.
Παράλληλα, ο αντίστοιχος αριθμός εξαρτημένων από την Ηρωίνη είναι 3-5 εκατομμύρια, δηλαδή ποσοστό 1,5%.
Η Ευρώπη που αντιπροσωπεύει το 1/8 του πληθυσμού της Γης καταναλώνει τη μισή ποσότητα αλκοόλ από αυτή που καταναλώνει ο πληθυσμός ολόκληρου του πλανήτη και κατέχει την πρώτη θέση στην κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών στον κόσμο, καθώς και στα ποσοστά που αφορούν σε προβλήματα υγείας που προέρχονται από τη χρήση αλκοόλ.
Οι Ευρωπαίοι ξοδεύουν 87 δις ευρώ για αλκοολούχα ποτά. Τα κέρδη των μελών του ¨Ομίλου του Άμστερνταμ¨ που εκπροσωπεί την ποτοποιία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, φτάνουν τα 10 δις ευρώ.
Στην περίπτωση των ανδρών, προβληματική θεωρείται η χρήση αλκοόλ όταν πίνουν καθημερινά 3 ποτήρια αλκοόλ ή αλλιώς 30 μιλιλίτρ (ml) αλκοόλης, ενώ στις γυναίκες, όταν καταναλώνουν 2 ποτήρια ή 20ml καθαρής αλκοόλης. Η Ελλάδα βρίσκεται στη 18η θέση μεγαλύτερης κατανάλωσης αλκοόλ μεταξύ 50 χωρών και κατέχει τη 10η θέση στην Ευρώπη όσον αφορά στην κατανάλωση οινοπνευματωδών. Τα ποσοστά εβδομαδιαίας κατανάλωσης ποικίλουν και είναι ανησυχητικά ψηλά: στην Ουαλία 50%, στη Δανία 43%, στην Ελλάδα 42% και στην Αγγλία 40%.
Οκτώ λίτρα καθαρής αλκοόλης αντιστοιχούν το χρόνο σε κάθε Έλληνα από 15 ετών και άνω, που σημαίνει πως κάθε άτομο πίνει 82 φιάλες κρασιού των 750ml ή 320 φιάλες μπύρας των 500ml ή 26,6 φιάλες ουίσκι των 750ml ή άλλου, υψηλής περιεκτικότητας, ποτού. Τα τελευταία 30 χρόνια (στοιχεία 1970-2002) η κατανάλωση αλκοόλ (σε λίτρα καθαρής αλκοόλης) είχε αυξηθεί κατά 51% στη χώρα μας, ενώ κατά την ίδια χρονική περίοδο η κατανάλωση είχε μειωθεί κατά 14% στην Ισπανία, κατά 35% στη Γαλλία και κατά 45% στην Ιταλία.
Το 2000, το 35% των αλκοολικών στη χώρα μας ήταν γυναίκες, ενώ το 1966 ήταν μόλις το 8%. Ένα ποσοστό 10-15% των αλκοολικών είναι ανήλικοι. Την πενταετία 2003-2008 στην Ελλάδα, η συχνότητα κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών στις ηλικίες 18-25ετών, αυξήθηκε από 27,8% στο 35,6%. Έρευνα διεξήχθη κατά τους μήνες Οκτώβριο-Νοέμβριο του 2001 σε 31 μπαρ της Αθήνας από το Κέντρο Αντιμετώπισης Προβλημάτων Σχέσεων και Σεξουαλικότητας με επικεφαλής τον επιστημονικό διευθυντή, δόκτορα Ψυχοπαθολογίας του Πανεπιστημίου των Παρισίων, κ.Φ. Καγγελάρη και η οποία παρουσιάστηκε στο 2ο Διεθνές Συνέδριο Χειρουργικής Ανδρολογίας και Γεννητικών, που πραγματοποιήθηκε στη Μύκονο. Στην έρευνα αυτή συμμετείχαν 1000 άτομα ηλικίας 18 έως 58 ετών. Το 75% των ερωτηθέντων ήταν ηλικίας κάτω των 35 ετών.
Ειδικότερα προέκυπτε ότι:
-Περισσότεροι από τους μισούς (55%) πήγαιναν σε μπαρ τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα.
-Σχεδόν καθημερινά πήγαινε το 12% και το 43%, 2-4 φορές τη βδομάδα.
-Το 42% προτιμάει να πίνει πριν κάνει σεξ.
Αξιοσημείωτη ήταν η αύξηση των alcopops/αεριούχων αλκοολούχων ποτών χαμηλής περιεκτικότητας που έχουν γίνει αρκετά δημοφιλή κυρίως στις νεαρές ηλικίες (τόσο λόγω γεύσης όσο και τιμής). Σε σχέση με το 2001 η κατανάλωσή τους αυξήθηκε κατά 10%. Συνολικά η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών είχε ως εξής:
Σύμφωνα με έρευνα των Τσούγκα et al του εργαστηρίου Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας, του τμήματος της Ιατρικής του ΑΠΘ, μεταξύ μαθητών (317), μόνο το 15,7% των νέων αναγνωρίζουν το αλκοόλ ως εξαρτησιογόνο ουσία - ¨ναρκωτικό¨, 3 στους 10 εφήβους θεωρούν ¨αθώα¨ την κατανάλωση 1-2 ποτών κάθε ημέρα ενώ το ίδιο ποσοστό συνηθίζει να καταναλώνει οινοπνευματώδη ποτά, 6 φορές μηνιαίως.
Το 13,2% δηλώνει ότι πίνει 5 ή και περισσότερα ποτά τουλάχιστον 3 φορές το μήνα, ενώ το 8,3%, ότι καταναλώνει την ίδια ποσότητα καθημερινά.
Όπως προκύπτει και από πανευρωπαϊκή στατιστική μελέτη, το 10% των 11χρονων και το 21% των 15χρονων ομολογούν πως έχουν μεθύσει μια φορά.
Στην Ελλάδα, τα αγόρια αρχίζουν να πίνουν σε ηλικία 12,2 ετών και τα κορίτσια ένα χρόνο αργότερα.
Ένα ποσοστό 10-15% των αλκοολικών είναι ανήλικοι.
Ένας στους τρεις εφήβους, τουλάχιστον δύο φορές το μήνα, καταναλώνει πέντε ποτά «στην καθισιά του» (binge drinking), ήτοι 28,3%. Το ποσοστό αυτό μάλιστα ήταν αυξημένο κατά 18,3% σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 1999.
Ο αλκοολισμός οδηγεί σε πρώιμο θάνατο από λήψη υπερβολικής δόσης οινοπνεύματος, από οργανικές επιπλοκές που σχετίζονται με τον εγκέφαλο, το ήπαρ, την καρδιά και πολλά άλλα όργανα, όπως επίσης μπορεί να οδηγήσει στην αυτοκτονία, την ανθρωποκτονία, αυτοκινητιστικά δυστυχήματα και άλλα τραυματικά συμβάντα. Ο αλκοολικός έχει μειωμένη ικανότητα ελέγχου, πράγμα που σημαίνει ανικανότητα να περιορίσει κανείς τη χρήση αλκοόλ, ή να περιορίσει κάθε φορά που πίνει, τη διάρκεια ενός επεισοδίου λήψης του ποτού, τις ποσότητες οινοπνεύματος που καταναλώνει και/ή τις συνέπειες που προκύπτουν από τις διάφορες συμπεριφορές, όταν πίνει. Δυσμενείς συνέπειες σημαίνει, είτε προβλήματα που έχουν να κάνουν με την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ είτε σε τομείς όπως: α) η σωματική υγεία (π.χ σύνδρομα στέρησης από το αλκοόλ, ασθένειες του ήπατος, γαστρίτιδες, αναιμία, νευρολογικές διαταραχές) β) η ψυχική λειτουργία (π.χ έκπτωση στο γνωστικό επίπεδο, μεταβολές στη διάθεση και τη συμπεριφορά) γ) οι διαπροσωπικές σχέσεις (π.χ συζυγικά προβλήματα, κακοποίηση τέκνων, έκπτωση των κοινωνικών σχέσεων και συναναστροφών) δ) η ενασχόληση (π.χ προβλήματα στις μαθητικές ή εργασιακές επιδόσεις), όπως επίσης και νομικής, οικονομικής και πνευματικής φύσεως, προβλήματα.
Τι προκαλεί τον αλκοολισμό;
Ο αιτίες του αλκοολισμού δεν έχουν πλήρως διερευνηθεί. Τα άτομα στις σύγχρονες κοινωνίες συχνά υφίστανται την επίδραση παραγόντων που ευνοούν την ανάπτυξη του αλκοολισμού. Μερικοί από αυτούς είναι:
Α) Το Οικογενειακό Περιβάλλον (έλλειψη στοργής, αγάπης, τρυφερότητας, ενδιαφέροντος και συμπαράστασης, ύπαρξη διαταραγμένης συμβίωσης, ορφάνια κ.ά)
Β) Το Κοινωνικό Περιβάλλον (ατομικισμός, αδιαφορία, έλλειψη φίλων, αντιξοότητες, καταπίεση κ.ά)
Γ) Το Οικονομικό Περιβάλλον (σκληρός ανταγωνισμός, ανασφάλεια, οικονομική δυσχέρεια, ανεπάρκεια αγαθών κ.ά)
Δ) Το ιδιοσυστατικό, ψυχοπνευματικό, ηθικό και μορφωτικό υπόστρωμα του ατόμου (χαμηλό διανοητικό, και μορφωτικό επίπεδο, άνοια, μοναξιά, απογοήτευση, προσωπικό αδιέξοδο, αίσθημα ανικανοποίητου, τάση φυγής, έλλειψη υπευθυνότητας, μειωμένη αυτοεκτίμηση κ.ά)
Το ιστορικό αλκοολισμού σε μια οικογένεια αυξάνει τις πιθανότητες να υιοθετήσει κάποιος την ανθυγιεινή αυτή συνήθεια. Οι άνδρες φαίνεται ότι είναι πιο επιρρεπείς αναλογικά με τις γυναίκες. Κάποιοι πίνουν με σκοπό να απαλύνουν το άγχος τους, την κατάθλιψη, την ένταση, τη μοναξιά, τη χαμηλή αυτοεκτίμηση ή τη δυστυχία τους.
Πως αισθάνεται κάποιος που προσπαθεί να απεξαρτηθεί από το αλκοόλ;
Όταν κάποιος πίνει πολύ, ο οργανισμός του προσπαθεί να αποκαταστήσει τις διαταραγμένες ισορροπίες που προκαλεί η κατευναστική δράση του αλκοόλ και γίνεται περισσότερο ανθεκτικός στις μεγάλες ποσότητες αλκοόλ που καταναλώνονται. Ως συνέπεια εκδηλώνεται μια προσαρμοστική διαταραχή, με εμφανή και σοβαρά, στερητικά συμπτώματα (σύνδρομο αποστέρησης) στη διάρκεια της περιόδου που κάποιος σταματά την κατανάλωση αλκοόλ. Μερικά από τα συμπτώματα αυτά είναι: αίσθημα δυσφορίας, διαταραχές του ύπνου, ελαφρύ τρέμουλο των χεριών, τάση προς εμετό, εφίδρωση, νευρικότητα, αγχώδης κατάσταση και εκδήλωση του γνωστού delirium tremens, μιας συγχυτικο-διεγερτικής κατάστασης που καταλήγει πολύ συχνά σε θάνατο.
Ποια σημάδια σε προειδοποιούν ότι πίνεις υπερβολικά;
Πίνεις όταν νιώθεις θυμό, ένταση, άγχος, θλίψη.
Πίνεις για να τονώσεις την αυτοπεποίθησή σου.
Ξυπνάς συχνά νιώθοντας ¨άρρωστος¨ μετά από μια νύχτα που έπινες.
Το ποτό μπαίνει μέσα στις σχέσεις σου με τους άλλους.
Με το ποτό θυμώνεις, αισθάνεσαι άσχημα, θέλεις να αυτοκτονήσεις.
Οι άλλοι σου λένε ότι όταν πίνεις γίνεσαι επιθετικός και πικρόχολος.
Έχεις ανάγκη να πίνεις όλο και περισσότερο για να νιώσεις καλά.
Σταματάς τις δραστηριότητές σου για να έχεις χρόνο για να πίνεις.
Όταν ξυπνάς μετά από μια νύχτα που έπινες, έχεις άγχος και τρέμεις.
Πίνεις πάλι για να σταματήσεις αυτή την κατάσταση.
Ξεκινάς το ποτό όλο και πιο νωρίς μέσα στη μέρα.
Που μπορείς να ζητήσεις βοήθεια;
Αν δεν μπορείς να σταματήσεις την υπερκατανάλωση αλκοόλ ή αν δεν μπορείς να ελέγξεις την ποσότητα που πίνεις σε ένα ασφαλές επίπεδο τότε ζήτησε βοήθεια από:
-Οικογενειακό γιατρό
-Γενικό Ιατρό σε Κέντρο Υγείας
-Ψυχίατρο σε Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής ή σε Γενικό Νοσοκομείο
-Ειδικευμένα Κέντρα Απεξάρτησης από το αλκοόλ
-Ομάδες ¨διπλής διάγνωσης¨ σε εξειδικευμένα κέντρα απεξάρτησης από το αλκοόλ, για άτομα που έχουν συγχρόνως ψυχική διαταραχή και εξάρτηση από το αλκοόλ.
-Ομάδες Αυτοβοήθειας όπως οι Ανώνυμοι Αλκοολικοί (Α.Α) ή ομάδες συγγενών αλκοολικών (Alanon).
-Εθελοντικές ομάδες για την αντιμετώπιση του αλκοολισμού.
Ομάδες Αυτοβοήθειας ¨Ανώνυμοι Αλκοολικοί¨ (Α.Α),
- Κεντρικό Γραφείο: Ζήνωνος 4, 3ος όροφος,
- Ομόνοια. Τηλ. 210 5220416,
- Αθήνα-κέντρο: Ζήνωνος 4α, 8ος όροφος, τηλ. 210 5227920
- Μπραχάμι: Σοφοκλή Βενιζέλου 15, Μετρό Αγ. Δημητρίου, τηλ. 6979537520
- Φάληρο: Εκκλησία Παναγία Μυρτιδιώτισσα, τηλ. 210 4224142, 697740490
- Χαλάνδρι: Σοφοκλή Βενιζέλου 63 & Σαλαμίνος, ισόγειο. Τηλ. 6979620986
Συμβουλευτικός Σταθμός Απεξάρτησης Αλκοολικών και Τοξικομανών (18 και άνω) του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αθηνών
Ασκληπιού 19, τηλ. 210 3617089
Μέρες και ώρες λειτουργίας: Δευτ.-Παρ. 10.00-20.00, www.psyhat.gr
Θεραπευτική Κοινότητα ¨Στροφή¨
Φυλής 148, Αθήνα, www.strofi.net.gr
Εναλλακτική Κοινότητα ¨Παρέμβαση¨
Λ.Ραφήνας 190, Αθήνα, www.paremvasi-kethea.gr
Θεραπευτική Κοινότητα ¨Ιθάκη¨
www.kethea-ithaki.gr
"ΝΗΦΑΛΙΟΙ Μ.Κ.Ο"
Χρήστου Λαδά 4, Χαλάνδρι – 15233, Απέναντι από το νοσοκομείο ¨Υγεία¨, τηλ. & φαξ 210 6852660, 6945192618, e-mail: nifalioi@otenet.gr
Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων
www.kethea.gr
Έχω πρόβλημα με το αλκοόλ;
Σύμφωνα με το ενημερωτικό φυλλάδιο των Α.Α εάν κάποιος απαντήσει σε 4 και παραπάνω ερωτήσεις θετικά (οι ερωτήσεις είναι τύπου ΝΑΙ-ΟΧΙ), έχει σοβαρό πρόβλημα με το αλκοόλ και θα ήταν καλό να ζητήσει βοήθεια. Οι ερωτήσεις αυτές είναι προσωπικές και είναι οι εξής:
- Έχεις ποτέ αποφασίσει να σταματήσεις να πίνεις για μια εβδομάδα ή και περισσότερο αλλά αυτό κράτησε μόνο για 2 ημέρες;
- Επιθυμείς οι άλλοι να μην ασχολούνται μαζί σου όσον αφορά το ποτό και να μη σου λένε τι να κανείς;
- Έχεις ποτέ αλλάξει από ένα είδος ποτού σε άλλο είδος ποτού ελπίζοντας ότι αυτό θα σε εμπόδιζε από το να μεθύσεις;
- Κατά τη διάρκεια της περασμένης χρονιάς, χρειάστηκε να πιεις ένα ποτό για να ανοίξουν τα μάτια σου όταν ξύπναγες;
- Ζηλεύεις τους ανθρώπους που μπορούν να πίνουν χωρίς να τους δημιουργούνται προβλήματα;
- Τον τελευταίο καιρό είχες προβλήματα που να συνδέονται με το αλκοόλ;
- Σου έχει δημιουργήσει το αλκοόλ προβλήματα στην οικογένεια;
- Σε ένα πάρτι, σε μια συγκέντρωση, προσπαθείς να πάρεις παραπανίσια ποτά γιατί αυτά που σου σερβίρουν δεν είναι αρκετά;
- Λες στον εαυτό σου ότι μπορείς να σταματήσεις να πίνεις όποια ώρα θέλεις αν και συνεχίζεις να μεθάς ακόμα και όταν δεν το έχεις σκοπό;
- Έχεις απουσιάσει από τη δουλειά ή από το σχολείο εξ αιτίας του ποτού;
- Έχεις κενά μνήμης ¨Μπλακ-άουτ¨;
- Έχεις ποτέ αισθανθεί ότι η ζωή σου θα ήταν καλύτερη εάν δεν έπινες;